Tên thường gọi: Bệnh đốm sọc, bệnh sọc trong
Tên khoa học: Xanthomonas Oryzae pv. Oryzicola
Các loại cây trồng thường bị bệnh: lúa nước
Phân bố rất rộng ở nước ta và các nước Châu Á nhiệt đới.
Triệu chứng bệnh đốm sọc vi khuẩn lá lúa
- Bệnh thường xuất hiện ở trên lá là những sọc ngắn khác nhau, chạy dọc giữa các gân lá, lúc đầu vết sọc xanh trong giọt dầu, dần chuyển dần chuyển sang màu nâu, tạo thành các sọc nâu hẹp, xung quanh sọc nâu, tạo thành các sọc nâu hẹp, xung quanh sọc nâu có thể có quầng vàng nhỏ trên các giống rất mẫn cảm bệnh.
- Trong điều kiện ẩm ướt về buổi sáng trên bề mặt sọc nâu tiết ra những giọt dịch nhỏ, tròn màu vàng đục, về sau khô rắn thành viên kẹo vi khuẩn trong như hạt trứng cá, dễ dàng rơi khỏi mặt lá xuống nước ruộng hoặc dễ dàng nhờ mưa đưa đi xa truyền lan bệnh. Cuối cùng lá bệnh khô táp tương tự như bệnh bạc lá vi khuẩn.
Đặc điểm phát sinh phát triển:
Vi khuẩn xâm nhập gây bệnh qua lỗ khí khổng hoặc qua vết thương cơ giới, phát triển ở trong nhu mô lá. Vào ban đêm, dưới điều kiện ẩm độ không khí cao, trên bề mặt vết bệnh hình thành những giọt dịch vi khuẩn. Vi khuẩn truyền lan gây bệnh trên đồng ruộng chủ yếu nhờ nước tưới, gió, mưa, côn trùng và tiếp xúc cọ xát giữa các lá, các cây trong ruộng. Vào cuối tháng 4, nhiệt độ trên địa bàn giao động 28-30°C, mưa nhiều đây là điều kiện thuận lợi để bệnh phát triển mạnh.
Nguồn bệnh tồn tại trên hạt giống, ngoài ra chúng còn tồn tại trên tàn dư bộ phận bị bệnh rơi rụng trên ruộng lúa và tồn tại trên một số cây ký chủ phụ là cỏ dại thuộc họ hòa thảo như cây lúa.
Biện pháp phòng trừ bệnh đốm sọc vi khuẩn
Bệnh đốm sọc vi khuẩn nếu không được phòng trừ sớm và hiệu quả rất dễ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất. Vì vậy, bà con nông dân cần thường xuyên kiểm tra, bám sát đồng ruộng để phòng trừ bệnh kịp thời hiệu quả, bảo vệ năng suất cho cây trồng vụ Đông xuân năm 2023 – 2024.
- Xuất phát từ các cơ sở về đặc điểm sinh học của vi khuẩn gây bệnh, người ta đã đề ra những biện pháp phòng trừ tổng hợp:
+ Sử dụng các giống lúa chống bệnh, chịu bệnh để gieo trồng là biện pháp chủ đạo trong phòng trừ bệnh đốm sọc vi khuẩn.
+ Xử lý hạt giống trước khi gieo nếu lô hạt bị nhiễm.
+ Điều khiển sự sinh trưởng của cây tránh giai đoạn lúa làm đòng – trỗ trùng với những điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển. Bón phân đúng kỹ thuật, đúng giai đoạn, bón đạm nặng đầu nhẹ cuối, bón thúc sớm cân đối với kali theo tỷ lệ nhất định.
+ Ruộng lúa cần điều chỉnh mức nước thích hợp, nên để mức nước nông (5 – 10cm), nhất là sau khi lúa đẻ nhánh, nếu thấy bệnh chớm xuất hiện thì có thể rút nước, tháo nước để khô ruộng trong 2 – 3 ngày để hạn chế sự sinh trưởng của cây.
+ Có thể dùng một số thuốc lá hóa học để phòng bệnh nhằm hạn chế sự phát sinh phát triển của bệnh bạc lá. Có thể rắc vôi 60 – 80 kg/ha lúc lúa mới chớm bị bệnh, hoặc dùng 1 số loại thuốc như Kasuran 0,1 – 0,2%;
